Melanina a wolne rodniki Wiele się m�wi o tym, że opalanie przyczynia się do starzenia sk�ry. Tymczasem - ciekawostka - podczas opalania w organizmie aktywowany jest jeden z najsilniejszych znanych antyoksydant�w. Antyoksydanty lub - prościej - przeciwutleniacze, czyli substancje zwalczające tzw. wolne rodniki (niepożądane efekty przemiany materii, wpływające na starzenie się sk�ry) - to jeden z podstawowych składnik�w kosmetyk�w pielęgnacyjnych. Najbardziej chyba znanym i jednym z najskuteczniejszych przeciwutleniaczy jest witamina E. Mało kto jednak wie, że podobnie skuteczne działanie wykazuje... melanina. Tak, tak, melanina, ciemny barwnik sk�ry, odpowiedzialny za powstawanie opalenizny. Ze względu na jej właściwości melanina bywa często wykorzystywana w produktach kosmetycznych. Syntetyk i natura W kosmetyce wykorzystuje się dwa rodzaje melaniny - naturalną (pozyskiwaną przede wszystkim z wełny czarnych owiec lub gruczoł�w ośmiornic i kałamarnic) i syntetyczną (pozyskiwaną w drodze reakcji biochemicznych). Ta pierwsza jest lepsza - jej cząstki mają mniejsze rozmiary, dzięki czemu może przenikać do głębszych warstw nask�rka. Bywa stosowana między innymi w wysokiej klasy samoopalaczach, a także niekt�rych specjalistycznych preparatach solaryjnych przyspieszających opalanie. Problemem są jednak wysokie koszty jej pozyskania. Wersja syntetyczna jest mniej skuteczna, za to dużo tańsza, a przez to bardziej popularna i częściej stosowana. Ze względu na stosunkowo duże rozmiary cząsteczek nie jest jednak w stanie przeniknąć przez sk�rę czy choćby wniknąć w nask�rek, w związku z tym może działać jedynie powierzchniowo. Być może już wkr�tce uzyskana zostanie forma pośrednia - melanina biosyntetyczna, produkowana przez rośliny i niekt�re bakterie. Łączyłaby skuteczność melaniny naturalnej z niskimi kosztami uzyskania. Badania trwają. Skuteczniej w duecie Melanina produkowana przez sk�rę pod wpływem promieniowania UV stanowi - jak wiadomo - w duecie ze zgrubieniem sk�ry - najskuteczniejszą naturalną formę zabezpieczenia przed promieniowaniem UV. Jako składnik preparat�w kosmetycznych (r�wnież tych z filtrem SPF, zabezpieczających przed promieniowaniem ultrafioletowym) nie spełnia takiej roli - jej działanie ogranicza się do zwalczania wolnych rodnik�w. I trzeba przyznać, że robi to bardzo skutecznie. Już w stężeniu rzędu 0,05 - 1 promila potrafi zwalczyć do 80% wolnych rodnik�w. Jeżeli jej działanie pokryje się z działaniem witaminy E - skuteczność jest jeszcze większa. Melanina nie bywa stosowana w wyższych stężeniach (szczeg�lnie powyżej 1%), ponieważ nadaje preparatom bardzo nieestetyczne zabarwienie, co mogłoby być odebrane przez użytkownika jako efekt niepożądany.
